Skip to content

Het FODMAP-dieet: alles wat je moet weten voor een gezonde spijsvertering

Een opgeblazen buik, winderigheid, diarree of obstipatie kunnen je dagelijks leven flink verstoren. Voor veel mensen met prikkelbaredarmsyndroom (PDS) en andere spijsverteringsproblemen kan het FODMAP-dieet verlichting bieden. 

 

Dit dieet richt zich op het beperken van bepaalde koolhydraten die moeilijk verteerd worden en klachten kunnen veroorzaken. Maar wat houdt het FODMAP-dieet precies in? En hoe kun je het op een effectieve manier toepassen?

 

FODMAP staat voor “fermenteerbare oligosachariden, disachariden, monosachariden en polyolen”. Deze korte-keten koolhydraten worden niet goed verteerd en kunnen klachten veroorzaken, vooral bij mensen met prikkelbaredarmsyndroom (PDS).

Herstel de rust in je buik 

en zeg nee tegen spijsverteringsproblemen

Ontdek Herbamin

Wat is het FODMAP-dieet en voor wie is het bedoeld?

Het FODMAP-dieet is een gestructureerd voedingspatroon dat speciaal is ontwikkeld om spijsverteringsklachten te verminderen bij mensen met PDS en een bacteriële overgroei in de dunne darm (SIBO). Onderzoek toont aan dat tot 86% van de mensen met deze aandoeningen verlichting ervaart door dit dieet te volgen.

 

“Het FODMAP-dieet is geen permanent voedingspatroon, maar een tijdelijke eliminatiefase om voedingsmiddelen te identificeren die klachten veroorzaken,” zegt gastro-enteroloog Hazel Galon Veloso, M.D. van Johns Hopkins. “Het is een strikt dieet dat onder begeleiding moet worden gevolgd, omdat het een breed scala aan voedingsmiddelen elimineert en daardoor niet langdurig vol te houden is.”

 

Door tijdelijk bepaalde voedingsmiddelen te vermijden en ze later gecontroleerd opnieuw te introduceren, kan het FODMAP-dieet helpen om te ontdekken welke voedingsmiddelen spijsverteringsproblemen veroorzaken en welke veilig zijn.

Wat zijn FODMAPs?

FODMAP is een afkorting voor “fermenteerbare oligosachariden, disachariden, monosachariden en polyolen”. Dit zijn korte-keten koolhydraten die in de dunne darm slecht worden opgenomen. Hierdoor bereiken ze onverteerd de dikke darm, waar bacteriën ze afbreken en fermenteren. Dit proces kan leiden tot gasvorming, waterophoping en spijsverteringsklachten zoals een opgeblazen gevoel, krampen en een verstoorde stoelgang.

De belangrijkste groepen FODMAPs zijn:
  • Fructose – Komt voor in fruit, honing en sommige groenten.
  • Lactose – Een suiker die voorkomt in melk en zuivelproducten.
  • Fructanen – Aanwezig in tarwe, rogge, knoflook en uien.
  • Galactanen – Te vinden in peulvruchten zoals bonen en linzen.
  • Polyolen – Suikeralcoholen zoals sorbitol en xylitol, aanwezig in kunstmatige zoetstoffen en sommige fruitsoorten.

Symptomen die kunnen worden veroorzaakt door FODMAPs

Voor mensen met een gevoelige spijsvertering, zoals bij PDS of SIBO, kunnen deze symptomen ernstiger optreden na het consumeren van FODMAP-rijke voeding.

  • Krampen en buikpijn
  • Diarree of obstipatie
  • Opgeblazen gevoel en gasvorming
  • Winderigheid en rommelende darmen

Hoe werkt het FODMAP-dieet?

Het FODMAP-dieet bestaat uit drie fasen:

  • Eliminatiefase (2-6 weken) – Vermijd alle FODMAP-rijke voedingsmiddelen om klachten te verminderen en de darmen tot rust te laten komen.
  • Herintroductiefase – Voedingsmiddelen worden één voor één opnieuw geïntroduceerd om te bepalen welke producten klachten veroorzaken. Dit gebeurt om de drie dagen per voedingsmiddel.
  • Stabilisatiefase – Op basis van de herintroductie wordt een persoonlijk dieet samengesteld waarin alleen de probleemvoedingsmiddelen worden vermeden, terwijl de rest weer in het dieet wordt opgenomen.

Het dieet is bedoeld als een ontdekkingsproces. Je leert welke voedingsmiddelen je beter kunt vermijden, zodat je in het dagelijks leven niet onnodig beperkt wordt.

Krijg ondersteuning tijdens het FODMAP dieet

Ontdek Herbamin

Welke voedingsmiddelen bevatten veel FODMAPs?

Hoge FODMAP-voedingsmiddelen (te vermijden in de eliminatiefase)

 

Fruit: Appels, peren, watermeloen, mango

Groenten: Uien, knoflook, broccoli, bloemkool

Zuivel: Melk, zachte kazen, yoghurt met lactose

Granen: Tarwe, rogge, gerst

Peulvruchten: Bonen, linzen, kikkererwten

Suikeralcoholen: Sorbitol, mannitol (te vinden in suikervrije kauwgom en snoep)

Toegestane voedingsmiddelen op een laag-FODMAP-dieet

Gelukkig zijn er veel voedingsmiddelen die veilig gegeten kunnen worden en geen klachten veroorzaken.

 

Lage FODMAP-voedingsmiddelen (geschikt voor het dieet)

 

Fruit: Bananen, sinaasappels, aardbeien, kiwi’s

Groenten: Wortelen, courgette, spinazie, komkommer

Granen: Rijst, quinoa, haver, glutenvrij brood

Eiwitten: Kip, rundvlees, vis, eieren, tofu

Zuivelvervangers: Lactosevrije melk, amandelmelk, rijstmelk

Noten en zaden: Amandelen (max. 10 per dag), walnoten, pinda’s

 

Een gedetailleerde lijst met voedingsmiddelen is te verkrijgen via een diëtist of arts.

Hoe volg je een laag-FODMAP-dieet?

Een laag-FODMAP-dieet begint met het volledig vermijden van FODMAP-rijke voedingsmiddelen gedurende enkele weken. 

 

Vervolgens worden voedingsmiddelen geleidelijk opnieuw geïntroduceerd om te bepalen welke triggerspecifieke klachten veroorzaken. Het is raadzaam dit dieet onder begeleiding van een diëtist te volgen om onnodige restricties te voorkomen en voedingsstoffen in balans te houden.

Kruiden als ondersteuning bij het FODMAP-dieet

Naast voedingsaanpassingen kunnen bepaalde kruiden en supplementen helpen bij spijsverteringsklachten.

 

🌿 Pepermunt – Ontspant de darmen en helpt bij krampen en PDS.

🌿 Gember – Ondersteunt de spijsvertering en helpt tegen misselijkheid en een opgeblazen gevoel.

🌿 Venkel – Vermindert gasvorming en bevordert de darmwerking.

🌿 Kamille – Werkt ontstekingsremmend en helpt de maag te kalmeren.

🌿 Citroenmelisse – Heeft een rustgevende werking op het maag-darmkanaal.

 

Deze kruiden kunnen gebruikt worden in thee, supplementen of als toevoeging aan maaltijden.

Wat als het dieet niet genoeg helpt?

Hoewel het FODMAP-dieet veel mensen helpt, zijn er aanvullende behandelingen mogelijk. Sommige mensen hebben baat bij:

  • Antibiotica – Dit kan de bacteriële overgroei (SIBO) verminderen.
  • Laxeermiddelen – Voor mensen die last hebben van obstipatie.
  • Medicatie – Lage doses antidepressiva kunnen soms helpen bij PDS-symptomen.
  • Stressmanagement – Ontspanningstechnieken zoals meditatie en yoga kunnen bijdragen aan een gezonde darmwerking.

Een combinatie van dieet, medicatie en leefstijlaanpassingen is vaak het meest effectief.

Conclusie: is het FODMAP-dieet iets voor jou?

Het laag-FODMAP-dieet kan een effectieve oplossing zijn voor mensen met spijsverteringsklachten, vooral bij PDS. Hoewel niet iedereen gevoelig is voor FODMAPs, kunnen degenen die wél klachten ervaren veel baat hebben bij dit dieet.

 

Belangrijke punten om te onthouden:

  • Het dieet helpt bij het identificeren van probleemvoedingsmiddelen. 
  • Het is niet bedoeld als permanente oplossing, maar als hulpmiddel om triggers te herkennen.
  • Begeleiding van een diëtist wordt aangeraden voor de beste resultaten.

Raadpleeg altijd een arts of voedingsdeskundige voordat je grote veranderingen in je dieet aanbrengt.

Herstel de rust in je buik 

en zeg nee tegen spijsverteringsproblemen

Ontdek Herbamin

Herstel de rust in je buik

  • 100% natuurlijk

  • Onafhankelijk getest

  • Krachtige kruiden

Ontdek Herbamin

✔️ Snelle levering