Menopauze en vaginale droogheid: wat je moet weten

De overgang markeert het einde van de menstruatiecyclus. Na twaalf maanden zonder menstruatie ben je officieel in de menopauze. Gemiddeld gebeurt dit rond het 51e levensjaar in Nederland, maar de leeftijd kan variëren van de vroege veertig tot de late vijftig.

Tijdens de overgang ondergaat het lichaam ingrijpende hormonale veranderingen. Met name de niveaus van oestrogeen en progesteron dalen, wat kan leiden tot verschillende symptomen, waaronder vaginale droogheid.

Wat is vaginale droogheid tijdens de overgang?

Normaal gesproken heeft de vaginawand een dun laagje vocht, dat door de cellen van de vaginawanden wordt afgescheiden. Dit vocht helpt sperma te overleven en maakt seksuele activiteit comfortabeler door wrijving te verminderen.

Wanneer de oestrogeenproductie afneemt tijdens de overgang, neemt de vaginale afscheiding ook af, waardoor vaginale droogheid kan optreden. Symptomen van vaginale droogheid zijn onder andere irritatie, branderigheid, jeuk, verminderd seksueel verlangen en zelfs bloedingen na de seks. Dit kan de kwaliteit van leven en het seksuele genot aanzienlijk beïnvloeden.

Lees hoe de overgang je libido beïnvloedt. 

Oorzaken van vaginale droogheid tijdens en na de overgang

Vaginale droogheid tijdens en na de overgang treedt op doordat veranderingen in de hormoonproductie de vaginawanden dunner maken. Dit betekent dat er minder cellen zijn die vocht produceren, wat resulteert in droogheid.

Verminderde oestrogeenniveaus zijn de meest voorkomende oorzaak van vaginale droogheid en worden geassocieerd met de overgang.

Sommige vrouwen ervaren vaginale droogheid zelfs voordat ze in de overgang zijn, door bijvoorbeeld roken, depressie, hoge stressniveaus of bepaalde medische behandelingen.

Behandelopties voor vaginale droogheid

Hoewel vaginale droogheid een vervelend probleem kan zijn, zijn er verschillende behandelopties beschikbaar. Bespreek met je arts welke aanpak het beste bij jou past. Enkele effectieve opties zijn:

Vaginale moisturizers en glijmiddelen: Vaginale moisturizers zijn ideaal voor dagelijks gebruik en helpen de vaginale weefsels gehydrateerd te houden. Glijmiddelen zijn een tijdelijke oplossing die tijdens seksuele activiteiten kan worden gebruikt om wrijving te verminderen en seks comfortabeler te maken. Kies bij voorkeur voor glijmiddelen op water- of siliconenbasis.

Kruidensupplementen ter ondersteuning: Kruiden zoals teunisbloem, rode klaver en salie kunnen helpen om vaginale droogheid te verlichten. Deze kruiden kunnen de natuurlijke vochthuishouding in het vaginale gebied ondersteunen en zijn een waardevolle toevoeging aan een breder gezondheidsplan tijdens de overgang.

Bekkenbodemoefeningen: Oefeningen zoals Kegels helpen de bekkenbodemspieren te versterken. Dit kan niet alleen de seksuele ervaring verbeteren, maar ook de doorbloeding in het bekkengebied stimuleren, wat helpt bij het bevorderen van vaginale hydratatie.

Vaginale oestrogeencrème: Een lage dosis vaginale oestrogeencrème kan lokaal worden aangebracht om de vaginawand te ondersteunen en de vochtproductie te stimuleren. Dit kan bijzonder effectief zijn bij vrouwen die last hebben van ernstige droogheid en ongemak.

Wat kun je zelf doen bij vaginale droogheid tijdens de overgang?

Naast medische behandelingen zijn er ook verschillende dingen die je zelf kunt doen om vaginale droogheid te verminderen:

Gebruik natuurlijke oliën: Amandelolie of kokosolie kan als natuurlijk glijmiddel dienen en kan verlichting bieden bij vaginale droogheid. Het is echter belangrijk om eerst te overleggen met je arts om er zeker van te zijn dat deze producten veilig zijn in gebruik.

Houd de omgeving koel: Vermijd zware dekens of beddengoed tijdens de slaap en kies voor luchtige materialen die helpen om de temperatuur te reguleren. Dit kan niet alleen opvliegers verminderen, maar ook bijdragen aan een comfortabeler gevoel tijdens intieme momenten.

Regelmatige seksuele activiteit: Regelmatige seksuele activiteit, met een partner of solo, kan de bloedtoevoer naar de vaginale weefsels verbeteren en de natuurlijke bevochtiging stimuleren.

Vooruitzichten bij vaginale droogheid door de overgang

Vaginale droogheid door de overgang is een behandelbare aandoening. Aanpassingen in je leefstijl, zoals het gebruik van vaginale moisturizers en glijmiddelen, en eventueel hormonale therapieën, kunnen zeer effectief zijn om de symptomen te verlichten.

Conclusie

De overgang kan veel lichamelijke veranderingen met zich meebrengen, waaronder vaginale droogheid. Dit kan ongemakkelijk zijn, maar er zijn tal van manieren om de symptomen te verlichten. Door in gesprek te gaan met je arts en een behandelplan op te stellen dat past bij jouw behoeften, kun je de kwaliteit van leven en het seksueel genot behouden.